19 Kasım Dünya Çocuk İstismarını Önleme Günü olarak kutlanmakta. Bir farkındalık yaratmak için Çocuk İstismarı konusunda aktiviteparki.com olarak derlediğimiz yazımızı okumanızı tavsiye ederiz.
2000 yılında Dünya Kadın Konferansı, uluslararası çapta hükümetleri ve Sivil Toplum Kuruluşları (STK)’nı, Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Bildirgesinde yer alan Madde 19 ve 34 konularında daha aktif rol almalarını sağlamak için, 19 Kasım gününü Dünya Çocuk İstismarını Önleme günü olarak ilan etmiştir. Her iki madde her çocuğun her türlü şiddet ve istismara ( cinsel istismar dahil) maruz kalmadan yaşama hakkı olduğundan ve bu tarz durumların önlenmesi gerektiğinden bahseder.
Bu doğrultu da 19 Kasım her yıl Dünya Çocuk İstismarını Önleme günü olarak 20 Kasım Uluslararası Çocuk Hakları günü paralelinde birçok ülkede kutlanmaktadır.
Çocuk İstismarı nedir?
Çocuk istismarının en genel tanımı fiziksel ya da psikolojik olarak bir çocuğa bir yetişkin tarafından kötü davranılmasıdır. Çocuk istismarı konusunda birçok ülke yönetimi kendi yasal tanım ve düzenlemelerini yaparak; nelerin çocuklara kötü davranma olarak tanımlanacağına kendi yasa ve ceza kanunlarında tanımlamıştır.
Çocuk istismarı türleri
Fiziksel istismar – şiddet
Fiziksel istismar çocuğun fiziksel zarar görmesiyle ortaya çıkar. Fiziksel istismar yaralanmaları; çimdikleme, ısırma, vurma, tekmeleme, yakma, ağzı kapatarak boğmaya teşebbüs etme, şiddetli bir şekilde sarsma ya da herhangi bir başka şekilde çocuğun bedenine zarar vermektir. Bu yaralanmaların bir kısmı çocuk oyun oynarken kaza ile olmuş olabilir; ancak yaraların yeri, yaralanmanın sıklığı fiziksel istismardan şüphelenmeye yönlendirmelidir.
Her yıl binlerce çocuğun ebeveynleri ya da yakın akrabaları tarafından fiziksel olarak istismar edildiği tahmin edilmektedir. Bu çocukların arasında ciddi şekilde yaralananlar ve hatta yaşamını yitirenler olduğu söylenmektedir. Fiziksel istismarın yol açtığı duygusal travmanın, fiziksel yaralar kadar çabuk iyileşmediği de bilinmektedir. Duygusal zararın etkisi genellikle ergenlikte ya da daha sonra fiziksel olarak istismar edilen pek çok çocuğun istismar eden bir ebeveyn olduğunda ortaya çıkmaktadır.
Aile içi şiddet
Ev içindeki şiddete tanık olmak çocukları ve geleceklerini ciddi bir biçimde etkileyebilir. Pek çok ebeveyn çocuğun bu şiddetten etkilenmeyeceğini ya da çocuğun izlediklerini unutacağını düşünür. Ancak çocuklar unutmazlar. Aile içindeki şiddete tanık olan çocukların, diğer çocuklara nazaran daha yüksek düzeyde duygusal ve davranış bozukluklarına sahip oldukları bilinmektedir. Bu şiddet çocukları, onların yaşına, cinsiyetlerine aile içindeki pozisyonlarına ve rollerine göre değişik şekilde etkiler.
Nedenleri
- İstismarı yaşayan çocuğun ailesinde çatışma, mutsuz evlilik ve sözlü şiddetin varlığı.
- Üvey anne veya baba.
- Aile içerisinde eşit karar alma dağılımının olmaması.
- Ailenin yaşadığı ekonomik ve ani değişmeler etrafında doğan sıkıntılar.
- Ailelerin toplumsal organizasyonlara karşı kayıtsız kalması.
- Geleneksel aile yapısı ve fiziksel cezalandırmalar.
Cinsel istismar
Cinsel istismar; bir yetişkin tarafından çocuğun cinsel haz almak için kullanılması olarak tanımlanmaktadır. Toplumca kabul edilmesi zor olduğu için belirlenmesi ve ortaya çıkarılması çoğu zaman zordur ve maalesef sıklıkla gizli kalmaktadır.
Çocuklara cinsel taciz birçok kişi tarafından yapılabilir; anne, baba, üvey anne, üvey baba, kardeş, akraba, öğretmen, komşu veya herhangi bir yabancı kişi. Boşanma, şiddet, alkol ve madde kullanımı olan ailelerde cinsel istismar daha sık görülmektedir. Çocuğun bakımıyla doğrudan ilgilenen babaların daha az istismar uyguladığı saptanmıştır.
Hiç bir çocuk cinsel tacizle başa çıkabilmek üzere psikolojik açıdan hazır olamaz. İki üç yaşındaki çocuk bile, her ne kadar böyle bir olayın yanlış olduğunu bilmese bile, ilerideki yaşlarında yaşadığı bu olaydan dolayı olumsuz bir şekilde etkilenecektir. Beş yaş ve beş yaşın üstündeki çocuklarda, taciz uygulayan kişiyi tanıyorlarsa bir karmaşa yaşamaları normaldir; bu tarz cinselliğin yanlış olduğunu bilmelerine rağmen, cinsel tacizi uygulayan kişiye olan sevgi ve bağımlılıklarından dolayı cinsel tacizi kimseye anlatmazlar. Çocukluk dönemi, cinsel gelişim ve bilgilenmenin henüz tamamlanmadığı bir süreçtir. Bu dönemde yaşanacak herhangi bir cinsel istismar eyleminin, özellikle aile içinden kaynaklanması çocukta meydana gelebilecek zararı daha da ağırlaştırmaktadır.
Cinsel istismar konusunda güzel bir çalışma izlemenizi tavsiye ederiz. İzle
Duygusal istismar
Çocuğun psikolojik olarak sözel yolla istismar edilmesidir. Azarlama, hakaret etme, küçümseme, tehdit etme, suçlama, çocuğa küsme, yokmuş gibi davranma, çocukla alay etme duygusal istismarlardan bazılarıdır. İstismar tiplerinden biri tek başına olabileceği gibi, birden fazlası aynı çocukta var olabilir. Özellikle duygusal istismar hemen hemen her zaman diğer istismar tipleriyle beraber görülür.
Çocuklar Arasındaki Duygusal ve Fiziksel İstismar
Çocuk ya da ergenler arasında duygusal ve fiziksel istismarın (sindirme) yaşanması okullarda rastlanabilen bir olgudur ve ‘öğrencinin, bir ya da daha fazla öğrenci tarafından tekrar tekrar ve sürekli olarak olumsuz davranışlara maruz bırakılması’ olarak tanımlanır. İsim takma, dışlama, alay etme, diğerlerine saldırgan bir biçimde davranma, sorunları kaba kuvvetle çözmeye çalışma, çocuk ve ergenler arasındaki fiziksel ve duygusal istismarın örneklerindendir. Bu tarz fiziksel ve psikolojik saldırganlık davranışlarına maruz bırakılan kişi zamanla kendisini güçsüz hissetmeye başlar.
Uzun bir zaman bu olgu büyümenin bir parçası olarak görülmüş ve çocuklar büyüdükçe bu davranışlarından vazgeçeceklerine inanılmıştır. Ancak bu olayın çocuklar arasında yaşanan günlük kavgalardan ayırt edilmesi, çok erken dönemlerde tanınması ve müdahale edilmesi gereken bir durumdur. Müdahale edilmediği takdirde sindirme, duygusal, sosyal ve akademik açıdan ciddi sonuçlar doğurabilir.
Çocuğun İstismar Edildiğinin Belirtileri
İstismar’a maruz bırakılan çocuk, tehdit edilmesi, korkutulması ya da duyduğu utanç nedeniyle ebeveynlerine başına gelenlerden söz etmeyebilir. Ancak ebeveynler bazı ipuçlarından yararlanabilirler:
- Kayıp ya da yırtık giysiler
- Kesikler, yaralar, morluklar
- Eşyalarının sık sık kaybolması ya da çalınması
- Yakın arkadaşlarının artık onunla arkadaş olmak istemediklerini ya da olmadıklarını söylemesi
- Okula gitmeyi istememe
- Uyku ve yeme bozuklukları
- Okul performansında değişiklikler
- Gizlilik
- İletişimsizlik, sosyal ilişki azalması,
- Yatak ıslatma
- Şiddeti ifade ederken yazı, resim, müzik gibi farklı ifadeler kullanmak,
- Odaya kapanma davranışında artma
Önleme Yöntemleri
Çocuk istismarını önleme yöntemi başlıca üç başlık altında toplanabilir:
- İlk yöntem, topluma yönelik geniş çaplı eğitim sağlamaktır. Bu tür aktiviteler gelecekte çocuklarına istismar ve ihmalde bulunacak aileleri değiştirmeye yöneliktir. Bu seviyede, halk eğitim aktiviteleri, toplumda aile eğitim sınıfları ve aile destek programları yer alır. İlk seviyedeki bu çalışmaların, daha var olmadan önce engelleme amaçlı olduğundan ötürü etkisi belirsizdir.
- İkinci yöntem, daha önceden çocuklarına karşı istismar ve ihmalde bulunmuş ailelere, genç ailelere, çocuklarının ilgi gereksinimi olan ailelere, çocuk sahibi olan bireylere (annesiz veya babasız) ve düşük gelirli ailelere yöneliktir. İkinci yöntem, aile ve çocuk eğitiminin yüksek riskteki ailelere verilmesini öngörür ve çocuklarının özürlü veya üvey evlat olmalarını gözardı eder.
- Üçüncü yöntem ise, resmi olarak tespit edilmiş ve devamlı bir şekilde çocuklarına karşı şiddet ve ihmal uygulayan ailelere yöneliktir. Bu ailelerin daha önceden yasalar ve mahkemeler doğrultusunda engellenmeleri öngörülmüştür.
ANNE BABALARIN BİLMESİ GEREKENLER:
- Çocuklar, yetişkinlerin bakımına ve korumasına muhtaçtırlar ve hiç bir şekilde fiziksel istismara maruz kalmamaları gerekmektedir.
- Ne yaparsa yapsın, hiç bir çocuk dövülmeyi ya da istismar edilmeyi hak etmez ve bu tür bir davranıştan öğrenebileceği hiç bir olumlu ders yoktur. Çocuğun öğrenebileceği tek şey, bunun bir sorun çözme yolu olduğudur.
- Çocuklar doğruyu yanlışı ebeveynlerini taklit ederek bulurlar. Eğer siz ona vurursanız, o da başka birine vurmanın yanlış olmadığını düşünecektir.
- Pek çok yetişkin, bunu terbiye vermenin bir yolu olarak görse de fiziksel ceza çocuğa zarar verir ve ciddi hasarlara yol açabilir.
- Şiddet çatışma yaratır.
Tüm çocuk istismarı ve cinsel istismar konularında bilgimizi arttırarak çocuklarımızı korumaya almak hepimizin görevi olmalıdır. Bir çok kaynakta kendimizi ve çocuklarımızı bu konuda nasıl eğitmemiz gerektiğini öğreten bilgiler mevcut. Bu önemli konu üzerinde de vakit ayırarak önceden bilinçlenelim, yardım alabileceğimiz kurumları öğrenelim.
aktiviteparki.com
